Kafa travması geçiren çocuklarda hayat kurtaran 10 öneri
Denge ve koruma mekanizmalarının tam gelişmemiş olması nedeniyle ilk 7 yaşta kafa travmaları sık görülüyor. Çocukluk çağındaki kafa travmaları genellikle ciddi sorunlara neden olmazken, yine de anne babaların belirtiler konusunda dikkatli olması gerekiyor. Memorial Ataşehir ve Şişli Hastaneleri Beyin Sinir ve Omurilik Cerrahi Bölümünden Op. Dr. Mustafa Önöz, çocukluk çağında yaşanan kafa travmaları ve anne babaların dikkat etmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Çocuğunuzdaki belirtileri takip edin
Kafa travmaları genellikle trafik kazalarında görülmekle birlikte, daha erken dönemde yürümeye yeni başlayan ya da hareketli çocuklarda düşmeye bağlı olarak yaşanabilmektedir. Çocukluk çağında yaşanan kafa travmalarının büyük bir çoğunluğu ciddi sağlık sorunlara neden olmamaktadır. Ancak yine de anne babaların travmanın ardından yaşanan belirtileri bilmesi ve buna göre hareket etmesi önemlidir. Hafif kafa travması sınıfında değerlendirilen, erişkin veya çocuk hastalarda taburculuktan birkaç gün sonrasına kadar;
Bilinç kaybı, bilinç bulanıklığı, bayılma, anlama ve konuşma problemi
Uyanık olunması beklenen saatlerde bebeğin uyuklaması
Burun veya kulaktan saydam sıvı ya da kan gelmesi
Bas ağrısı yakınması
5-6 kez fışkırır tarzda kusma
Denge kaybı veya yürümede problem
Bulanık, çift görme veya ani görme kaybı
Her iki kolda veya bacakta güçsüzlük
Epilepsi yani sara nöbeti veya kasılmalar
Bebeklerde etrafa ilginin azalması, emme veya yeme bozukluğu görüldüğünde en kısa sürede bir uzmana başvurulmalıdır.
Bebek ve çocuklar kendi durumunu ifade edemeyeceği için gözlem süresinin daha uzun olması ve yakın takip gereklidir. Kafa travmalarının yarattığı etkinin belirlenmesinde tomografi önemli bir yer tutmaktadır. Ancak hafif travmalarda genellikle bu tetkik gerekli olmamaktadır. Bu konuda doktorun tavsiyeleri önemlidir.
Kafa travmalarından sonra yaşanan ağrının giderilmesi için ağrı kesiciler kullanılabilmektedir. Ağrı kesici kullanılacaksa, doktorun önerdiği ağrı kesicilerin alınması gerekmektedir.
Yaşamsal önem taşıyan 10 öneri;
- Kafa travmasının ardından çocuk mümkün olduğu kadar az hareket ettirilmelidir.
- Kafada travmaya ait şişlik ya da açık yara olup olmadığı kontrol edilmelidir.
- Travma sonrası ciltte kanamaya neden olan bir yara ya da kesi varsa steril bir gazlı bez veya temiz tampon uygulanarak kanama durdurulmadır.
- Yara sadece su ile yıkanmalıdır.
- Travmanın olduğu bölgeye soğuk uygulaması morarmayı giderebileceği gibi şişliğin artmasını da önlemektedir.
- İlk birkaç tıbbi yardıma ulaşabileceğiniz bir bölgede bulunulmalıdır.
- Çocuğun bir süre dinlendirilmesi ve stresten uzak durması sağlanmalıdır
- İlk 24 saat içinde kendiliğinden ve fışkırır tarzda kusmalar yaşanırsa en kısa sürede donanımlı bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
- Şikayeti olmayan çocuklarda normal beslenme ve uyku düzenine devam edilip 2 saat arayla çocuktaki belirtiler kontrol edilmelidir. Uyuyorsa uyandırılıp, konuşmasına ve uyanıklığına bakılmalıdır.
- Kanama bozukluğu gibi sistemik bilinen bir rahatsızlığı olan çocuklar hiçbir belirtiye bakılmaksızın kısa sürede bir uzmana gösterilmelidir.